nr 6 (8), 1999

PRASA MNIEJSZOŚCI NARODOWYCH W POLSCE

Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce wydają kilkadziesiąt tytułów czasopism i biuletynów, w tym:
* "Ausra" - Lenkijos Lietuviu Leidinys, dwutygodnik wydawany w Puńsku przez Stowarzyszenie Litwinów w Polsce przy wsparciu Ministerstwa Kultury i Sztuki (MKiS). Ukazuje się od 1960 r. w języku litewskim, obecnie w nakładzie ok. 1,5 tys. egz.
* "Besida" - Łemkiwskij Trimisjacznyk, kwartalnik wydawany w Krynicy Górskiej przez Stowarzyszenie Łemków. Ukazuje się w języku łemkowskim w nakładzie ok. 500 egz.
* "Białoruskie Zeszyty Historyczne", półrocznik wydawany w Białymstoku przez Białoruskie Towarzystwo Historyczne przy wsparciu MKiS. Ukazuje się od 1994 r., a artykuły tu zamieszczone publikowane są w oryginalnej wersji językowej: polskiej, białoruskiej i rosyjskiej
* "Czasopis" - Pismo Informacyjno-Kulturalne Wschodniej Białostocczyzny, miesięcznik wydawany w Białymstoku przez Stowarzyszenie Dziennikarzy Białoruskich przy wsparciu MkiS. Ukazuje się od 1990 r., od roku następnego jako miesięcznik, w języku polskim i białoruskim (w wersji cyrylicznej i łacińskiej) w nakładzie ok. 2 tys. egz.
* "Dos Jidisze Wort - Słowo Żydowskie", dwutygodnik wydawany w Warszawie przez Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce przy wsparciu MKiS. Jest czasopismem dwujęzycznym, 60% w języku polskim, pozostałe w jidysz. Nakład ok. 1 tys. egz.
* "Hoffnung" - Czasopismo Niemców na Górnym Śląsku, miesięcznik wydawany w Katowicach przez Niemiecka Wspólnotę Roboczą "Pojednanie i Przyszłość" przy wsparciu MKiS. Wychodzi od 1993 r. w języku polskim i niemieckim w nakładzie ok. 10 tys. egz.
* "Jidełe" - Żydowskie Pismo Otwarte, wydawane w Warszawie od 1992 r. w języku polskim, przy wsparciu MKiS
* "Masurische Storchenpost", miesięcznik wydawany w Olsztynie przez Stowarzyszenie Mazurskie przy wsparciu MKiS. Ukazuje się od 1990 r. jako czasopismo dwujęzyczne (polsko-niemieckie), w nakładzie ok. 500 egz.
* "Midrasz" - Pismo Żydowskie, miesięcznik wydawany od 1997 r. w Warszawie przy wsparciu MKiS, w języku polskim
* "Nad Buhom i Narwoju", dwumiesięcznik wydawany w Bielsku Podlaskim przez Związek Ukraińców Podlasia przy wsparciu MKiS. Ukazuje się w języku polskim i ukraińskim od 1991 r. w nakładzie ok. 2 tys. egz.
* "Nase Slovo", tygodnik wydawany w Warszawie przez Związek Ukraińców w Polsce przy wsparciu MKiS. Ukazuje się od 1956 r. w języku ukraińskim (strona łemkowska w dialekcie łemkowskim) w nakładzie ok. 5 tys. egz.
* "Niwa", tygodnik wydawany w Białymstoku przez Radę Programową Tygodnika "Niwa" przy wsparciu MKiS. Ukazuje się od 1956 r. w języku białoruskim (po polsku przedruki i korespondencja) w nakładzie ok. 2 tys. egz.
* "Rocznik Tatarów Polskich" - Pismo Związku Tatarów Polskich, rocznik wydawany w Gdańsku przez ZTP przy wsparciu MKiS. Ukazuje się od 1994 r. w języku polskim (streszczenia w angielskim) w nakładzie ok. 500 egz.
* "Rrom p-o Drom", miesięcznik wydawany w Białymstoku przy wsparciu MKiS, początkowo przez organizację Romani Union, następnie przez Radę Romów w Polsce. Ukazuje się od 1991 r. w języku polskim i dialektach romskich w nakładzie ok. 4 tys. egz.
* "Schlesische Wochenblatt", tygodnik ogólnopolski wydawany w Opolu przez Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Niemców na Śląsku Opolskim przy wsparciu MKiS, w języku polskim i niemieckim w nakładzie ok. 7 tys. egz. Ukazuje się od roku 1990, od 1991 jako dwutygodniowy dodatek do "Trybuny Opolskiej" pod tytułem "Wiadomości Górnośląskie - Oberschlesische Nachrichten", od kwietnia 1991 jako odrębne czasopismo, od października 1993 jako tygodnik "Oberschlesische Zeitung - Gazeta Górnośląska". Od lutego 1995 roku pod obecnym tytułem
* "Watra", kwartalnik wydawany w Gorlicach przez Zjednoczenie Łemków, przy wsparciu MKiS. Ukazuje się od roku 1990 (do 1993 jako jednodniówka) w języku polskim, ukraińskim i dialekcie łemkowskim w nakładzie ok. 1 tys. egz.
* "Żivot", miesięcznik wydawany w Krakowie przez Towarzystwo Słowaków w Polsce przy wsparciu MKiS. Ukazuje się od roku 1958 (do 1995 r. wydawane przez Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Czechów i Słowaków w Polsce) w języku polskim, słowackim i czeskim, w nakładzie ok. 2 tys. egz.
Mniejszości wydają jeszcze wiele innych tytułów, w tym o charakterze religijnym. Na przykład Bractwo Młodzieży Prawosławnej wydaje w języku białoruskim kwartalnik "Fos". Z Polskim Autokefalicznym Kościołem Prawosławnym związany jest "Przegląd Prawosławny". Ukazują się też ukraińskie czasopisma związane z Kościołem greckokatolickim, na przykład miesięcznik "Błahowist" i kwartalnik "Peremyśki Dzwony". Część organizacji mniejszościowych wydaje również biuletyny, almanachy, jednodniówki i wkładki, na przykład od 1993 r. wychodzi w Krakowie "Biuletyn Ormiańskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego" w języku polskim w nakładzie ok. 300 egz. Sporo tego rodzaju publikacji wydaje szczególnie mniejszość niemiecka.
Mieczysław Wojecki